پیش از آنکه بخواهیم در مورد چگونگی طلاق ایرانی در کانادا صحبت کنیم، باید ابتدا انواع طلاق از نظر قانون ایران و اسلام را با هم مرور کنیم.
دانستن انواع طلاق و واژگانی چون طلاق رَجعی، طلاق بائِن و طلاق خُلع پیش از آغاز مطلب ضروری است.
بیشتر بخوانید: صفر تا صد ازدواج ایرانی در کانادا
طلاق مذهبی
طبق قانون مدنی ایران، طلاق احوال شخصیه است. یعنی پیروان ادیانی که در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده اند (مسیحی، یهودی، زرتشتی) می توانند بر طبق اصول دین خود طلاق بگیرند.
طلاق در شیعه
طلاق، طبق مذهب شیعه از اختیارات مرد است.
طبق ماده قانون شماره ۱۱۳۳ مدنی ایران،
“مرد می تواند هر زمان که بخواهد زن خود را به رغم مخالفت او طلاق دهد.”
ولی زن برای گرفتن طلاق بدون رضایت شوهر راهی سخت و دشوار در پیش دارد.
زن در 4 شرط زیر می تواند دادخواست طلاق تقدیم دادگاه خانواده کند:
1- اثبات عُسر و حَرَج (یعنی مرد وضعیتی ایجاد کرده که ادامه زندگی را برای زن با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل می باشد)
2- اثبات یکی از شرایط 12 گانه چاپی مندرج در عقدنامه
3- داشتن حق طلاق (وکالت نامه طلاق)
4- طلاق توافقی
انواع طلاق در قانون ایران
براساس قانون مدنی ایران دو نوع کلی طلاق داریم:
1- بائِن (بدون رجوع)
2- رَجعی (قابل رجوع)
1- طلاق بائِن
طلاق بائن یا بدون رجوع به طلاقی گفته می شود که پس از ثبت آن، امکان رجوع برای مرد به زن وجود ندارد.
پس از جاری شدن صیغه طلاق، رابطه زناشویی کاملاً تمام می شود و زوجین برای همیشه جدا می شوند.
در این طلاق مرد حق ندارد به زن (طی دوران عده) رجوع کند، زیرا بعد از جاری کردن صیغه طلاق دیگر زن به مرد محرم نمی باشد.
همچنین احکام زوجیت دیگر شامل حال مرد و زن نمی شود؛ مانند :
الزام به تمکین از شوهر
ارث بردن زوجین از یکدیگر
الزام پرداخت نفقه زوج
همچنین، در صورت پشیمانی و تمایل زوجین به ازدواج مجدد، باید صیغه عقد نکاح دوباره خوانده شود.
انواع طلاق بائِن
الف) بائِن غیرمدخوله:
در زمان طلاق، زن باکره باشد.
مطابق قانون مدنی، زن پس از عقد نکاح، مالک مهریه خود می باشد، اما اگر طلاق قبل از آمیزش جنسی صورت پذیرد، زن می تواند فقط نیمی از مهریه خود را مطالبه نماید.
اگر زن قبل از طلاق بائن غیرمدخوله، تمام مهریه خود را دریافت کرده باشد موظف است که نیمی از آن را به مرد بازگرداند.
ب) بائِن یائسه:
در زمان طلاق، زن یائسه باشد.
اگر زن به دلیل سن (و یا شرایط دیگر) دچار یائسگی شده باشد طلاق از نوع بائن بوده است و مرد امکان رجوع را ندارد.
در این طلاق، زن (که یائسه شده است) می تواند تمام مهریه خود را طلب نماید.
ج) بائِن خُلعی
اگر زن به هر دلیلی مانند عدم علاقه به همسر خود، تمام، قسمتی و یا مازاد مهریه خود را به شوهر ببخشد تا رضایت او را برای طلاق جلب نماید.
در این صورت آن مقداری از مهریه که مورد بخشش قرار گرفته است به دیگر به زن تعلق نمی گیرد.
د) بائن مُبارات (توافقی)
زن برای جلب رضایت مرد برای طلاق، تمام، قسمتی و یا مازاد مهریه خود را به شوهر ببخشد.
اما در این مورد کراهت دوطرفه بوده و مرد و زن از یکدیگر متنفر شده اند.
در این طلاق، مالی که زن به مرد می بخشد نباید از مهریه بیشتر باشد.
در این صورت آن مقداری از مهریه که مورد بخشش قرار گرفته است به دیگر به زن تعلق نمی گیرد.
ه) سه طلاقه: طلاق برای بار سوم
اگر مرد سه بار زن را طلاق دهد و پس از هربار طلاق باز به او رجوع کند در سومین طلاق دیگر امکان بازگشت وجود ندارد.
در این طلاق، زن می تواند کامل مهریه خود را مطالبه نماید.
2- طلاق رَجعی
طلاقی که اگر مرد طی دوران عده زن، پشیمان شود و بخواهد به او بازگردد، بدون عقد نکاح مجدد می تواند رجوع کند.
در طلاق رَجعی، مرد و زن (که مطلقه رَجعیه نامیده می شود) اکثر احکام زوجین را دارا هستند و تمام آثار زوجیت برپاست.
به عنوان مثال، اگر در طلاق رَجعی، زن یا شوهر بمیرند، از هم ارث می‌برند.
زن مطلقه رَجعیه مستحق دریافت نفقه است.
مرد نیز حق ندارد تا زمانی كه مدت عِده به پایان نرسیده است، مطلقه رَجعیه خود را از محل سكونتش؛ یعنی منزل خود خارج نماید.
در طلاق رَجعی زن و مرد از اِحصان خارج نمی‌شوند (یعنی مجرد محسوب نمی شوند) و در این زمان اگر رابطه جنسی با شخص دیگری برقرار کنند، “زنای مُحصنه” محسوب میشود.
حق تمکین زن در این دوران برداشته می شود، ولی اگر زن و مرد با هم نزدیکی کنند، رجوع محسوب می شود و طلاق رَجعی باطل است.
برای عدم سواستفاده مرد از زن مُطلقه رَجعیه، دو طریق “قصد رجوع” برای مرد تعریف شده است:
آ) اَدای لفظ: مرد حرفی بزند و با زن خود مصالحه کند مثل گفتن جمله “دوستت دارم”.
ب) انجام فعل: مرد کاری انجام بدهد که نشان از بازگشت به زندگی زناشویی باشد ، مثل آنکه دست همسر خود را بگیرد.
عده زن چیست؟
عده یعنی زمان شرعي انتظار زن پس از طلاق يا وفات شوهر، براي ازدواج مجدد.
عده زن دارای انواع مختلفي است:
عده وفات
زن بعد از مرگ شوهر برای اختیار شوهر دیگر، باید چهار ماه و ده روز صبر کند.
مگر اینکه زن حامله باشد که در این صورت عده وفات تا موقع وضع حمل است، مشروط بر اینکه فاصله بین فوت شوهر و وضع حمل از چهار ماه و ده روز بیشتر باشد وگرنه مدت همان چهار ماه و ده روز خواهد بود.
عده طلاق
زن بعد از طلاق از شوهر برای اختیار شوهر دیگر، باید اندازه عده اش صبر کند، که به شرح زیر است:
الف) عده زن غیر باردار:
عده طلاق زن غیرباردار سه طُهر (سه ماه) است.
طُهر در لغت به معنی پاک شدن است و در اصطلاح حقوقی عبارت است از پاکی زن از عادت ماهیانه و نیز مدتی که بین دو عادت زنانگی قرار گیرد، که تقریبا معادل سه ماه و ده روز است.
ب) عده زن باردار:
عده زن باردار تا زمان زایمان و یا ساقط شدن جنین اوست، حتی اگر بلافاصله بعد از جاری شدن صیغه طلاق باشد.
زنانی که عده طلاق ندارند
زن دوشیزه (باکره) و یائسه، عده طلاق ندارند و بلافاصله بعد از طلاق می توانند ازدواج کنند، ولی عده وفات در هر مورد باید رعایت شود.
نکات طلاق ایرانی
– همه طلاق ها به صورت پیش فرض رَجعی هستند مگر موارد طلاق بائن مثل:
زن دوشیزه یا یائسه باشد؛
طلاق پس از سه بار ازدواج باشد.
– در طلاق بائن خُلعی اگر زن تا پایان عده با مراجعه به دفترخانه ای که صیغه طلاق را خوانده است به آنچه بخشیده رجوع کند (یعنی آنرا مطالبه کند) مثلا مهریه، نوع طلاق از بائن به رَجعی تبدیل می شود و مرد نیز می تواند طلاق را بر هم زند.
مثال:
زن و شوهری دادخواست طلاق توافقی تقدیم دادگاه کرده اند.
زن (که باکره یا یائسه نیست) تمام مهریه خود را در قبال طلاق بخشیده است،
در رای دادگاه، طلاق توافقی و گواهی عدم امکان سازش است که طلاق خُلعی محسوب می شود نوشته شده است.
پس از ثبت طلاق در دفترخانه، زن می تواند در مدت عده خود به مهریه بَذل کرده رُجوع کند، اما در این صورت نوع طلاق از بائن خُلعی به رَجعی عوض می شود و مرد نیز می تواند در همان مدت طلاق را بر هم زند و در واقع دوباره با هم شرایط زن و شوهر باشند و در زوجیت باقی بمانند.
– زن دوشیزه یا یائسه بعد از طلاق حق رجوع به آنچه بذل کرده ندارد. بعبارتی طلاق آنان همیشه بائن است و به هیچ وجه رَجعی نمی شود.
– در طلاق بائن غیرمدخوله، امکان پاک کردن اسامی زن و شوهر از ازدواج و طلاق قبلی وجود دارد و شناسنامه با نامه محضر و رای دادگاه توسط ثبت احوال تعویض میشود.
– اگر زوجه قبل از طلاق بائن غیرمدخوله، تمام مهریه خود را دریافت کرده باشد، بعد از طلاق موظف است که نیمی از آن را به زوج برگرداند.
– چه در طلاق توافقی و چه در طلاق غیر توافقی، هر زمان که صیغه طلاق قرار است جاری شود و طلاق بین زوجین رسمی شود، یکی از مدارک مورد نیاز گواهی عدم بارداری زوجه است.
– در طلاق درخواستی از طرف زن،
اگر زن از طریق اثبات یکی از شروط مندرج در سند ازدواج (شروط ۱۲ گانه ضمن عقد)، دادگاه را مجاب به حکم طلاق کند، طبق حکم دادگاه، زن وکیل شوهرش در “طلاق و قبول بذل” می شود، در این حالت اختیار به دست زن است که به وکالت از شوهر چه مقدار از مهریه را ببخشد. (طلاق قضایی نیز نامیده می شود.)
اگر زن بتواند از طریق عُسر و حَرَج، دادگاه را مجاب به حکم طلاق کند، طبق حکم دادگاه، مرد اجبار به طلاق می شود و میزان مهریه ای که بذل خواهد شد بسته به نظر قاضی و زوجه دارد. (طلاق قضایی نیز نامیده می شود.)
– طبق قانون ایران، حضانت (نگهداری) فرزندان تا پایان ۷ سالگی با مادر است و بعد از آن با پدر است.
بعد از ۹ سال برای دختران و ۱۵ سال برای پسران، حضانت دیگر از نظر قانون موضوعیت ندارد و انتخاب با فرزندان است.
– در اعطای حضانت فرزندان، قاضی قدرتی بالاتر از قانون دارد. بدین معنی که او مصلحت فرزندان را رعایت می کند و مهم نیست بچه چند سال دارد و حضانت او بر طبق قانون با کیست، مهم آن است که قاضی تشخیص بدهد برای کودک بهتر است که نزد کدام یک از والدین باشد.
طلاق در کانادا
طلاق در کانادا نیز مانند بسیاری از کشورها به دو نوع غیرتوافقی و توافقی تقسیم می شود.
طلاق غیرتوافقی
صحبت در مورد طلاق غیرتوافقی در این مَقال نگنجد، چراکه پیچیدگی های آن زیاد است و فرد به فرد و مورد به مورد تفاوت دارد و حتما باید با یک وکیل خانواده در این مورد مشورت گردد.
در صفحه “حقوقی” وب سایت تابلو می توانید وکلای ایرانی در کانادا را به راحتی بیابید و مشاوره مربوطه را از آن ها دریافت کنید.
اگر طلاق به درخواست یکی از زوجین باشد و طرف دیگر حاضر به همکاری نباشد، درخواست کننده طلاق باید اقدامات قانونی برای دادخواست طلاق را به صورت موازی هم در ایران و هم در کانادا پیگیری کند.
چرا که طلاق باید هم در ایران (اگر ازدواج در ایران قبلا ثبت شده است) و هم در کانادا ثبت گردد.
اگر در کانادا ازدواج کرده اید و آنرا شرعی و در ایران (شناسنامه) ثبت نکرده اید، فقط کافیست طلاق کانادایی را پیگیری کنید.
نکته: اگر امکان حضور شخص درایران نباشد باید وکالت نامه ای از طریق سامانه میخک تنظیم کند و یکی از نزدیکان و یا یک وکیل دادگستری را به عنوان وکیل طلاق معرفی کند تا امور او در ایران را پیگیری کنند.
توجه داشته باشید، طلاق یک اختلاف است و از نظر قانونی ریزه کاری های بسیار زیادی دارد که برای هر پرونده متفاوت است.
ما در این گفتارر سعی کرده ایم که شما را با یک شِمای کُلی از روند طلاق توافقی زوج ایرانی در کانادا آشنا سازیم و این یک مشاوره حقوقی طلاق محسوب نمی شود.
طلاق توافقی زوج ایرانی در کانادا
اگر طلاق توافقی باشد، سه مرحله پیشرو دارید:
قدم اول طلاق رسمی کانادایی،
قدم بعدی طلاق شرعی است،
قدم سوم ارسال مدارک به دفتر حافظ منافع ایران در واشنگتن برای ثبت رسمی طلاق ایرانی.
الف)قدم اول: درخواست طلاق در کانادا
در کانادا، برای طلاق باید به دادگاه (Court) مراجعه کنید، یعنی مرجع صدور طلاق، دادگاه است.
به عنوان یک قانون فدرال کانادا (نه استانی)، برای اینکه بتوانید در کانادا طلاق بگیرید، باید تمام پیش نیازهای زیر را با هم داشته باشید:
1-شما و همسرتان طبق قوانین کانادا یا طبق قوانین کشور دیگری ازدواج رسمی و ثبت شده انجام داده اید و این ازدواج در کانادا به رسمیت شناخته شده است.
2-ازدواجتان به بن بست رسیده است.
3-شما یا همسرتان قبل از ارائه درخواست طلاق، یک سال کامل در استانی که در آن برای طلاق خود درخواست می کنید، زندگی کرده اید. (استثنایی برای این مورد وجود دارد که در پایین تر گفته ایم)
هر کدام از زوجین می‌توانند برای درخواست طلاق اقدام کنند و یا با هم این کار را انجام دهند که به آن درخواست مشترک گفته میشود.
نکته: در این دادخواست یا میتوانید فقط از دادگاه بخواهید که برای شما حکم طلاق صادر کند و یا از دادگاه بخواهید که در مورد تقسیم اموال، حضانت فرزندان
نفقه هم تصمیم بگیرید.
نکته : این امکان در کانادا وجود دارد که در مورد سرپرستی فرزندان، تقسیم اموال و … از دادگاه بخواهید تا حکم صادر کند، بدون اینکه قانوناً از هم جدا شوید.
برای آغاز فرایند طلاق باید با دلایلی ثابت کنید که ازدواج شما از هم پاشیده و راهی برای برگشت به زندگی کنار یکدیگر را ندارید.
دلایل برای طلاق در کانادا
تنها دلیل طلاق در قانون طلاق کانادا، فروپاشی ازدواج است.
قانون طلاق می گوید اگر یکی از معیارهای زیر در مورد شما صدق می کند، می توانید نشان دهید که ازدواج شما شکسته خورده و فرو پاشیده است:
1-شما یک سال یا بیشتر جدا از هم زندگی می کنید: زن و شوهری که به مدت یک سال از یکدیگر جدا زندگی کرده باشند حتی اگر در یک خانه مشترک باشند اما هیچ ارتباطی با هم نداشته باشند در عمل زندگی جداگانه‌ای دارند. اگر از همسر خود جدا شدید و بلافاصله درخواست طلاق بدهید، دادگاه حکم طلاق شما را صادر نمی‌کند. برای این کار باید حداقل یک سال از هم جدا زندگی کرده باشید.
2-همسرتان از نظر جسمی یا روحی با شما بد رفتاری می کند: در این مورد لازم نیست که یک سال صبر کنید، اما باید مدارک قابل اثبات برای اینکه همسرتان با شما بدرفتاری می‌کند ارائه دهید.
3-همسر شما مرتکب زِنا (خیانت) شده است.
نکته: اگر بر اساس مورد شماره یک، یعنی جدایی یک ساله درخواست طلاق می‌کنید، میتوانید تا 90 روز (چه قبل یا بعد از ثبت درخواست) با هم زندگی کنید تا سعی کنید با هم آشتی کنید. اگر چیزی درست نشد، می توانید به اقدام خود برای طلاق ادامه دهید.
نکته: در مورد جدا شدن ولی در یک خانه زندگی کردن، یک وکیل می تواند به شما بگوید که دادگاه چه فاکتورهایی را در هنگام تصمیم گیری در مورد جدایی شما در نظر بگیرند.
نحوه شروع دادخواست طلاق در کانادا
قانون طلاق یک قانون فدرال است، اما استان ها مسئول فرآیندهای طلاق هستند. شما باید فرم های مناسب برای استان خود را پر کنید و آنها را در دادگاه ثبت کنید. شما باید از قوانین دادگاه استانی که طلاق شما را رسیدگی می کند پیروی کنید. همچنین ممکن است مجبور به پرداخت هزینه دادخواست باشید.
بسته به استان خود، فرم‌ها و اطلاعات دادخواست طلاق را می توانید از:
وب سایت یا دفتر وزارت دادگستری یا دادستان کل استانی
دادگاه ها
کتابفروشی ها
تهیه کنید. (اخیرا برخی استان ها امکان ثبت درخواست انلاین نیز ایجاد کرده اند.)
نکته: اگر از نظر مالی قادر به پوشش هزینه های طلاق و وکیل طلاق نیستید، دولت کانادا گزینه های وکیل تسخیری و مشاوره حقوقی رایگان (Legal Aid) را به شما پیشنهاد می دهد.
دادخواست طلاق توافقی در کانادا
در دادخواست طلاق توافقی، توصیه می شود که شما و همسرتان در مورد مسائل عمده ای مانند تقسیم اموال، حضانت فرزندان، قرار ملاقات ها و نفقه به توافق برسید و یک قرارداد جدایی رسمی و کتبی بنوسید و امضا کنید. سپس به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست طلاق بدهید.
در این حالت معمولا بعد از 4 ماه یک جلسه دادرسی برای شما تعیین می گردد که به بررسی آن توافق پرداخته و نهایتا طلاق صادر می شود.
اما اگر نمی توانید با یکدیگر سر مسائل فوق الذکر به توافق برسید و آن را ثبت کنید، می توانید از دادگاه بخواهید که این کار را برای شما انجام دهد. در این صورت، طلاق شما بیشتر طول می کشد، پر هزینه تر خواهد بود و فرایندی 2 تا 3 ساله و پر استهلاک پیشرو خواهید داشت.
همچنین بسته به استان و قاضی ممکن است خدمات عدالت خانوادگی مانند میانجیگری و مشاوره برای کمک به شما در تصمیم گیری ارائه شود.
نکته: توصیه اکید می شود برای نوشتن قرارداد جدایی از یک وکیل کمک بگیرید تا با اصول صحیح و ضمانت اجرایی برای طرفین این قرارداد جدایی تنظیم گردد.
استثنا برای قانون اقامت زوجین در کانادا
به عنوان یک قانون کلی، تنها ساکنان کانادا می توانند در کانادا طلاق بگیرند. اگر شما و همسرتان در کانادا زندگی نمی کنید، طبق قانون طلاق کانادا نمی توانید طلاق بگیرید. اما اگر هر دو معیار زیر را با هم داشته باشید، ممکن است بتوانید ازدواج خود را طبق قانون ازدواج مدنی کانادا (Civil Marriages) خاتمه دهید:
1-شما در کانادا ازدواج کردید.
2-شما نمی توانید ازدواج خود را در کشوری که خود یا همسرتان در آن زندگی می کنید لغو کنید زیرا آن کشور ازدواج کانادایی شما را به رسمیت نمی شناسد.
برای لغو ازدواج بر اساس قانون ازدواج مدنی، باید به دادگاه عالی در استانی که ازدواج کرده اید، یک درخواست دهید.
نکته: لغو یک ازدواج کانادایی تحت قانون ازدواج مدنی (Civil Marriages) تنها به ازدواج پایان می دهد. شما باید مسائل دیگری مانند تقسیم اموال، حضانت فرزندان و نفقه را طبق قوانین کشور محل زندگی خود حل کنید.
ب) قدم دوم: طلاق شرعی
در مرحله بعدی کافیست با مراجعه به یکی از مراکز اسلامی یا دفترخانه ها و محضرهای ایرانی در کانادا که مورد تایید دفتر حافظ منافع در واشنگتن است طلاق شرعی نیز انجام شود.
ج) قدم سوم، ثبت درخواست طلاق در میخک و ارسال مدارک به دفتر حافظ منافع
در مرحله بعدی یکی از زوجین ابتدا وارد پروفایل خود در سامانه میخک شده و سپس فرم آنلاین درخواست طلاق را پر می کند و کد رهگیری دریافت می کند. (فیلم آموزشی)
سپس با ارسال مجموعه مدارک و سند طلاق کانادایی و سند طلاق شرعی به دفتر منافع ایران در واشنگتن این طلاق در سیستم ثبت احوال ایران و شناسنامه های زوجین ثبت خواهد شد.
نکته: اگر طلاق شرعی صادره توسط مرکز اسلامی از نوع رَجعی باشد ، ثبت طلاق پس از سپری شدن عده یا 3 ماه و 10 روز از تاریخ طلاق شرعی امکان پذیر می باشد.
نکته: ثبت طلاق منوط به احراز مقیم بودن زوجین در خارج از کشور می باشد. احراز این امر بر اساس اسناد مثبته اقامت کانادا خواهد بود.
مدارک لازم ثبت طلاق برای ارسال به واشنگتن
– تکمیل تقاضانامۀ ثبت طلاق و وکالتنامه های پیوست (فرم 430 از سایت دفتر حافظ منافع دانلود شود)
– اصل گذرنامه های معتبر ایرانی زن و مرد (در صورت عدم اعتبار گذرنامه بایستی همزمان نسبت به تعویض آن اقدام گردد.)
– اصل شناسنامه های معتبر زن و مرد
– کپی کارت ملی زن و مر د
– تصویر مدارک اقامتی معتبر زوجین (گذرنامه خارجی، کارت اقامت و غیره)
– اصل طلاقنامۀ شرعی (اسلامی)
– ارائه اصل گواهی کامل شده طلاق شرعی (پیوست فرم 430 است) که به کلیه سؤالات آن پاسخ داده شده باشد. گواهی مذکور باید توسط فرد مأذون (دارای صلاحیت) تکمیل، امضاء، و به شما ارائه گردد. این گواهی به شما عودت داده نخواهد شد و برای استفاده جهت امور اداری می باشد .
– اصل حکم نهایی طلاق کانادایی (DIVORCE CERTIFICATE) صادره از دادگاه یا تصویر آن که به مهر و امضاء دادگاه مربوطه ممهور شده باشد. طلاق دادگاه محلی کانادا باید با حضور زوجین و یا وکلای رسمی آنان انجام شده باشد.
– پرداخت هزینه طبق فهرست هزینه های خدمات کنسولی (فرم 600)
– ارائه کد رهگیری ثبت درخواست طلاق در سامانه میخک
نکته: به هنگام بار گذاری مدارک در سامانه میخک، نیاز به بارگذاری “تصویر ترجمۀ رسمی طلاقنامۀ محلی” نیست و به جای آن می توانید تصویر حکم طلاق دادگاه کانادا را بارگذاری نمایید. همچنین، به جای “تصویر رأی عدم سازش دادگاه،” نیز تصویر حکم نهایی طلاق دادگاه کانادا را بارگذاری نمایید .
نکته: از آنجا که همسران خارجی مردان ایرانی که ازدواج در شناسنامۀ آنان به ثبت رسیده است، تابعیت ایران را اخذ می نمایند، لازم است که به هنگام ارائه درخواست ثبت طلاق گزینه کد “ثبت طلاق مرد و زن ایرانی” انتخاب گردد، زیرا آن زن خارجی دیگر تابعیت ایرانی دارد و ایرانی محسوب می شود.
نکته: پیروان ادیان رسمی کشور (مسیحی، یهودی، زرتشتی) لازم است به جای ارائه طلاقنامه اسلامی، با رجوع به مرکز دینی خود طلاقنامۀ شرعی خود را دریافت نموده و ارسال دارند.
نکات مهم در ثبت طلاق ایرانی در کانادا
– گواهی طلاق شرعی باید به طور کامل فقط توسط فرد دارای صلاحیت تکمیل و به شما ارائه گردد. درج محتوای متن در سربرگ مرکز اسلامی و همچنین قرار دادن ترجمۀ متن به زبان انگلیسی در کنار متن فارسی بلامانع می باشد. در هر صورت گواهی طلاق شرعی نباید بیش از یک صف حه باشد.
– چنانچه گواهی طلاق شرعی بر روی سربرگ مرکز اسلامی و یا با قرار دادن ترجمه انگلیسی در کنار متن فارسی ارائه می گردد، متن پایین گواهی که باید توسط مأمور کنسولی کامل شود نباید در گواهی حذف گردد.
– در صورتی که طلاق شرعی به درخواست هر یک از وکلای زوجین جاری شده باشد، ارائه اصل وکالتنامۀ رسمی تأیید شده در سامانۀ میخک توسط نمایندگی های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور به شخص مأذون که صیغۀ طلاق را جاری مینماید الزامی است.
– فرد مأذون باید تصویر وکالتنامه را به گواهی طلاق شرعی پیوست نماید. در چنین صورتی ارائه مدارک هویتی وکیل علاوه بر ارائه مدارک هویتی موکل الزامی است.
صحت صدور وکالتنامۀ رسمی و همچنین حیات موکل/موکله توسط این نمایندگی بررسی خواهد شد. در صورت فوت موکل/موکله، وکالتنامه فاقد اعتبار می باشد و امکان ثبت طلاق وجود ندارد و باید اقدام به ثبت فوت نمایید.
وکالتنامه های تأیید شده توسط محضرهای غیر رسمی و یا NOTARY PUBLIC قابل قبول نمی باشد.
– چنانچه طلاق از نوع رَجعی از سوی مجری صلاحیت دار صادر می شود، از درج بذل مهریه و سایر حقوق مالی در گواهی صیغۀ طلاق شرعی خودداری گردد.
– چنانچه هر یک از زوجین توافقی در باب حقوق مالی ناشی از زوجیت دارند، ضمن یک سند جداگانۀ رسمی که در سامانۀ میخک به تأیید این نمایندگی رسیده باشد آن را تنظیم و در اختیار داشته باشند تا در هنگام طرح دعاوی احتمالی در آتی از آن سند (به عنوان سند بذل) استفاده نمایند.
– ثبت طلاق “رَجعی” منوط به سپری شدن ایام عده طلاق (سه ماه و ده روز) از از تاریخ طلاق شرعی و اعلام عدم رجوع خواهد بود.
لذا، چنانچه نوع طلاق در فرم گواهی طلاق “رَجعی” درج شده باشد، علاوه بر ارائه فرم گواهی طلاق، زوجین باید پس از منقضی شدن ایام عده، طی نامه ای که دارای امضاء آنها باشد، اعلام نمایند که به یکدیگر رجوع ننموده اند.
– صیغۀ طلاق شرعی باید در حضور دو نفر مرد مسلمان عادل جاری شده باشد و نام و نام خانوادگی و شمارۀ ملی یا شمارۀ گذرنامه آنان به صورت خوانا در گواهی طلاق شرعی درج شود. شهود باید الزاماً مرد باشند.
– نام و نا مخانوادگی زوجه/ وکیل زوجه، زوج/ وکیل زوج در گواهی طلاق شرعی باید به صورت خوانا همراه با امضاء آنان درج شده باشد.
– نام و نا مخانوادگی مجری صلاحیتدار صیغۀ طلاق شرعی باید به صورت خوانا در گواهی طلاق شرعی همراه با تاریخ، مهر و امضاء درج گردد.
– به سایر سؤالات فرم “گواهی طلاق شرعی” نیز باید توسط مجری صلاحیت دار پاسخ داده شود.
توجه: در صورت عدم همکاری یکی از طرفین در ثبت طلاق، مدارک، هزینه و تقاضای مشروح خود را به این نمایندگی ارسال فرمائید تا تقاضایتان جهت ارائه راهنمایی شما مورد بررسی قرار گیرد. در چنین مواردی بررسی تقاضا به منزلۀ موافقت با آن نمی باشد و صرفاً به منزلۀ ارائه راهنمایی است. همچنین، میتوانید از طریق تماس تلفنی و یا از طریق ایمیل sejellat@daftar.org با ذکر شماره تلفن خود درخواست راهنمایی نمایید.
مهریه در کانادا
مهریه و مسائل مربوط به دریافت آن توسط زوجه، از جمله مباحثی است که هیچ مرز روشنی برای تعیین تکلیف آن در کانادا وجود ندارد. دادگاه های کانادا بر طبق قوانین ایران کار نمی کنند و بنابراین حکمی هم که می دهند بر طبق قوانین کاناداست.
اینکه دادگاه کانادا و قاضی پرونده شما مهریه ایرانی را بپذیرد و شوهر را به پرداخت آن مجبور کند بسیار دشوار است و به فاکتور های متعددی بستگی دارد.
توصیه می شود حتما با یک وکیل خوب مشورت کنید.
اعتبار طلاق ایرانی در کانادا
برای اینکه طلاق سایر کشورها (ایران) در کانادا به رسمیت شناخته شود، باید موارد زیر را رعایت کنید:
حداقل یک سال بعد از درخواست طلاق در کشوری که در آن طلاق گرفته‌اید زندگی کرده باشید.
اگر در کشور دیگری درخواست طلاق دادید، باید ثابت کنید که اهل آن کشور هستید یا در آنجا زمین دارید یا زمان زیادی در آنجا زندگی کرده‌اید.
اگر یکی از موارد بالا را دارید می توانید درخواست تنفیذ طلاق ایرانی خود را به دادگاه کانادایی بدهید تا طلاقتان در کانادا نیز به رسمیت شناخته شود. در این مورد دیگر نیازی به انجام طلاق مجدد در کانادا نیست.
نکته: توجه داشته باشید که در این صورت انتظار نداشته باشید که قوانین مربوط به مهریه، نفقه، تقسیم اموال و … طبق آنچه در ایران حکم شده در کانادا برایتان اجرا شود. (در این مورد با وکیل مشورت کنید.)
اعتبار طلاق کانادایی در ایران
طلاق رسمی کانادایی بدون طلاق ایرانی، در ایران رسمیت و اعتبار ندارد.
اگر مراحل طلاق ایرانی را طی نکرده اید و فقط طلاق کانادایی انجام داده اید (چه توافقی و چه غیرتوافقی) برای اعتبار دادن به آن لازم است حکم طلاق کانادایی در دادگاه های ایران تنفیذ شود. یعنی باید دادخواست تنفیذ طلاق در دادگاه ایران ارائه شود.
نکته: متاسفانه اگر زن ایرانی در کانادا متقاضی طلاق شده باشد و یک طرفه طلاق گرفته است، این حکم به سختی در محاکم ایران مورد تنفیذ و قبول قرار می‌گیرد.
طلاق زوج های ازدواج سفید در کانادا
زوجی (پارتنر) که با هم ازدواج نکرده‌اند اما با هم زندگی می‌کنند در کانادا به زوج عُرفی یا Common-law Spouses شناخته می‌شوند.
نکته: قوانینی مثل نفقه و حمایت های مالی و حضانت فرزندان قوانین فدرال هستند و در سرتاسر کانادا برای همه گونه طلاق ها یکی است، اما قوانینی مثل تقسیم اموال برای طلاق زوج های ازدواج سفید (جدایی پارتنرها) در هر استان کانادا متفاوت است.
اما به طور کلی برای اینکه این نوع ازدواج تحت حمایت قوانین خانواده در کانادا قرار بگیرید پارتنرها باید حداقل 3 سال با هم زندگی کرده باشند و بتوانند آن را ثابت کنند. (مثل اجاره نامه به نام هر دو)
اگر زوجی که به شکل عُرفی ازدواج کرده‌اند تصمیم به جدایی از یکدیگر بگیرند، نیازی به حکم طلاق ندارند.
اما در صورتی که این زوج فرزند داشته باشند می‌توانند برای نفقه و حضانت فرزندان خود دادخواستی تقدیم دادگاه کنند دهند.
با وجود اینکه به طور کلی ازدواج سفید در کانادا به رسمیت شناخته میشود، اما قوانین مربوط به تقسیم اموال بعد از طلاق در کانادا بعد از جدا شدن این نوع زوج‌ها به راحتی اجرا نمی‌شود، با این حال در بعضی از موارد این امکان وجود دارد که بعد از پایان رابطه دادگاه در مورد سهم هر یک از زوجین از اموالی که دارند تصمیم بگیرد.
شروط ۱۲ گانه ضمن عقد
شروط ۱۲ گانه ضمن عقد نکاح، شروطی هستند که به طور پیش فرض در قباله ازدواج در ایران درج شده‌اند و زوجین می‌توانند با قبول یا رد آنها، حقوق و تکالیف خود را در زندگی مشترک تعیین کنند.
این شروط به شرح زیر است:
1. شرط وکالت در طلاق: به موجب این شرط، زن در صورت تحقق شرایطی خاص، وکالت پیدا می‌کند تا از طرف شوهر خود تقاضای طلاق کند. این شرایط عبارتند از:
الف) اعتیاد زوج به مواد مخدر یا الکل: در صورتی که زوج به یکی از مواد مخدر یا الکل اعتیاد داشته باشد و به رغم تذکرات کتبی و شفاهی از سوی زوجه، به مصرف آنها ادامه دهد و یا ترک اعتیاد او به اثبات برسد، زن وکیل میشود که تقاضای طلاق کند.
ب) محکومیت کیفری: در صورتی که زوج به یکی از جرائم زیر محکوم شود، زن وکیل میشود که تقاضای طلاق کند:
-محکومیت قطعی به مجازات حبس بیش از یک سال
-ترک زندگی خانوادگی به مدت شش ماه متوالی یا نه ماه متناوب
-سوء رفتار یا سوء معامله با زوجه *گاری مرد به پرداخت نفقه به مدت شش ماه
ج) جنون: در صورتی که زوج دچار جنون غیرقابل علاج باشد، زن وکیل میشود که تقاضای طلاق کند.
د) مفقود الاثر شدن: در صورتی که زوج به مدت شش ماه متوالی مفقود الاثر شود و از محل زندگی مشترک بی‌خبر باشد، زن وکیل میشود که تقاضای طلاق کند.
2. شرط استیفای حقوق مالی: به موجب این شرط، زن می‌تواند در صورت تحقق شرایطی خاص، برخی از حقوق مالی خود را از شوهر مطالبه کند. این شرایط عبارتند از:
الف) عدم پرداخت مهریه: در صورتی که شوهر از پرداخت مهریه عندالمطالبه خودداری کند، زن می‌تواند از طریق این شرط مهریه خود را به اجرا بگذارد.
ب) عدم پرداخت نفقه: در صورتی که شوهر از پرداخت نفقه زوجه خودداری کند، زن می‌تواند از طریق این شرط نفقه خود را به اجرا بگذارد.
ج) ترک زندگی خانوادگی: در صورتی که شوهر به مدت شش ماه متوالی یا نه ماه متناوب زندگی خانوادگی را ترک کند، زن می‌تواند از طریق این شرط نفقه خود را به اجرا بگذارد.
3. شرط ترک زندگی مشترک: به موجب این شرط، زن می‌تواند در صورت تحقق شرایطی خاص، از زندگی مشترک با شوهر خود جدا شود. این شرایط عبارتند از:
الف) سوء رفتار یا سوء معامله: در صورتی که شوهر سوء رفتار یا سوء معامله با زوجه خود داشته باشد، زن می‌تواند از طریق این شرط از زندگی مشترک با او جدا شود.
ب) عدم تمکین: در صورتی که زن از تمکین شوهر خودداری کند، شوهر می‌تواند از طریق این شرط از دادگاه تقاضای طلاق کند.
4. شرط حضانت فرزندان: به موجب این شرط، زوجین می‌توانند در مورد حضانت فرزندان خود پس از طلاق توافق کنند.
5. شرط شرط به موجب این شرط، زوجین می‌توانند شروط دیگری را نیز به عقد نکاح خود اضافه کنند.
نکات:
الف) شروط ۱۲ گانه ضمن عقد نکاح، حداقلی از شروطی هستند که زوجین می‌توانند در عقد نکاح خود درج کنند.
ب) زوجین می‌توانند با توافق یکدیگر، هر یک از این شروط را حذف یا به آن شرطی اضافه کنند.
ج) درج شروط در عقد نکاح، اختیاری است و زوجین می‌توانند از درج آنها خودداری کنند.
د) برای درج شروط در عقد نکاح، باید به دفترخانه ازدواج مراجعه کرد.
کلام آخر
طلاق، که اغلب آخرین راه حل در ازدواج های مشکل ساز است، پیامدهای عاطفی و قانونی قابل توجهی دارد.
حتی در مواردی که زوجین توافق می کنند که راه خود را به طور دوستانه جدا کنند، بسیار مهم است که با یک وکیل مشورت کنید. مشاور حقوقی تضمین می کند که همه جنبه ها، از تقسیم دارایی گرفته تا ترتیبات حضانت، به طور منصفانه و مطابق با قانون رسیدگی می شود.
وکلا نه تنها از حقوق و منافع هر دو طرف محافظت می کنند، بلکه باعث می شوند این پروسه، روندی روان تر و ساختارمندتر را طی کند. در حالی که طلاق گاهی می‌تواند راهی به سوی آرامش باشد، اما پیمودن آن بدون راهنمایی قانونی می‌تواند منجر به عوارض و اختلافات بعدی شود.
بنابراین، حتی در طلاق های توافقی، کمک کارشناس حقوقی برای حل و فصل شفاف، عادلانه و قانونی بسیار توصیه می شود.
به قلم که نه، به کیبرد برخی
دیدگاه‌ها